Tekenen waaraan je een leugenaar kunt herkennen

Hoe weet je of iemand de waarheid vertelt? Een groep Nederlandse onderzoekers heeft gemerkt dat je het beste kunt letten op het aantal details in het verhaal van de betreffende persoon. Dat is volgens hen de meest effectieve methode om erachter te komen of iemand liegt.

Het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Nature Human Behaviour, wijst erop dat lichaamstaal, oogbewegingen of overtuigingskracht niet echt helpen om een leugenaar te spotten. Voorheen dachten we altijd dat dat wel zo was.

Uit het onderzoek, uitgevoerd aan de Universiteit van Amsterdam, Maastricht en Tilburg, kwam naar voren dat het effectiever is om lichaamstaal en andere verwarrende factoren te negeren. Luister naar wat Pinokkio zegt en kijk niet naar zijn neus!

Foto: Ametlene Reskp / Unsplash

De Nederlandse onderzoekers zeggen dat je vooral op één enkele factor hoeft te letten: de inhoud van het verhaal dat iemand je vertelt en de mate van details die hij of zij je geeft.

Foto: Saeed Karimi / Unsplash

De onderzoekers verwezen naar eerdere projecten waarbij leugenaars in de Verenigde Staten werden geïdentificeerd op basis van 92 variabelen. Men keek onder meer naar bloeddruk, ademhalingsritme, psychologische factoren en hartslag.

Maar dat zijn natuurlijk geen dingen die je zelf in een privésituatie kunt meten als je met iemand zit te praten. We hebben niet allemaal een leugendetector in huis! Bovendien zeggen de Nederlandse onderzoekers dat het analyseren van zoveel elementen het juist moeilijker maakt om in korte tijd leugens te detecteren.

Volgens Bruno Verschuere, universitair hoofddocent Forensische Psychologie in de Universiteit van Amsterdam, hebben we doorgaans "aanzienlijke moeite met het herkennen van leugens." Slechts in 54% van de gevallen lukt het.

Foto: Arash Payam / Unsplash

De onderzoekers zeggen dat het door hun methode makkelijker kan worden om leugens te spotten. Wat je moet doen, is proberen om de emoties, de toon van de stem en de kenmerken van de spreker zo veel mogelijk te negeren.

Foto: Pawel Czerwinski / Unsplash

Er kunnen allerlei redenen zijn waarom iemand bepaalde emoties uitstraalt wanneer hij of zij spreekt. Focussen op lichaamstaal en emoties helpt je niet om te bepalen of deze persoon liegt.

Foto: Artur Voznenko / Unsplash

"Het is heel contra-intuïtief om alleen maar te luisteren naar wat mensen zeggen en geen aandacht te besteden aan andere signalen, zoals hoe overtuigend of emotioneel ze hun verhaal overbrengen," zeggen de onderzoekers. Maar met een beetje training is het mogelijk.

Foto: Christina wocintechchat / Unsplash

Uit een rapport van Science Alert bleek dat degenen die zich concentreerden op de feitelijke gegevens in de verhalen, een nauwkeurigheid van 79% behaalden bij het detecteren van een leugenaar.

Foto: Usman Yousaf / Unsplash

Eenvoud is een essentieel element bij het beoordelen van verhalen en het succesvol detecteren van leugens. Door simpelweg te vertrouwen op de details in het verhaal, neemt de kans om een leugenaar te ontmaskeren aanzienlijk toe.

Foto: Absolutvision / Unsplash