De laatste vorstin: foto's van de eigenzinnige Margrethe van Denemarken
Koningin Margrethe van Denemarken zat 52 jaar op de Deense kroon. Ze was een pittige dame die erom bekend stond haar eigen weg te kiezen. Daarnaast was ze de enige overgebleven koningin na de dood van Elizabeth II.
In 2022 besloot de vorstin bij een aantal kleinkinderen hun titels weg te halen. Prins Nikolai, prins Felix, prinses Athena, en prins Henrik, destijds allemaal tieners en twintigers, mochten geen Hunne Koninklijke Hoogheden meer genoemd worden. En daar was de familie niet zo blij mee.
De koningin heeft altijd goede banden gehad met haar familie, verklaarde het koninklijk huis, maar de familie werd zo groot dat de koninklijke titels 'gestroomlijnd' moesten worden.
Omdat ze begreep dat haar nageslacht boos was over het ontnemen van de titels, heeft Margrethe destijds publiekelijk haar excuses aangeboden.
"Ik heb mijn besluit genomen als koningin, moeder en grootmoeder," zo liet ze aan de pers weten, "maar als moeder en grootmoeder heb ik de mate waarin mijn jongere zoon en zijn familie zich getroffen voelen onderschat. Dat maakt veel indruk, en daarom zeg ik het met spijt."
De vader van de kinderen die hun titel verloren is prins Joachim, de jongste zoon van de koningin. Hij zei tegen de Deense pers dat hij erg verdrietig was en dat zijn kinderen op deze manier "slecht behandeld" werden.
Journalisten herinnerden de prins eraan dat het koninklijk huis al maanden eerder bekend had gemaakt dat de koninklijke familie gestroomlijnd zou worden en dat enkele titels weggehaald zouden worden. Volgens het plan bereiken de kinderen eerst de leeftijd van 25 jaar en dan worden hun titels geschrapt. De prins ontkende echter iets te weten van het op handen zijnde besluit.
Prins Joachim en zijn vrouw pinkten zelfs een traantje weg toen een Franse vrouw het paar aansprak en hen zei dat hun kinderen in hun ogen "altijd prinsessen" zouden zijn, aldus het tijdschrift Hello.
Margrethe bleef achter haar besluit staan. Soms gaat de toekomst van de monarchie voor de tranen van een prins. Maar, zei ze ook, "niemand mag eraan twijfelen dat mijn kinderen, schoondochters en kleinkinderen mijn grote vreugde en trots zijn."
Koningin Margrethe II van Denemarken had veel ervaring als vorstin. Maar in januari 2024 vond ze het wel mooi geweest. Ze maakte tijdens haar oudjaarstoespraak in december 2023 bekend dat ze op zou stappen, en twee weken later was ze weg. Echt iets voor Margrethe.
Samen met de inmiddels overleden koningin Elizabeth was zij de enige vorstin in Europa en de wereld. In de volgende dia's vertellen we het verhaal van haar halve eeuw op de troon.
Margrethe werd geboren op 16 april 1940 en was de dochter van kroonprins Frederik, die in 1947 de troon besteeg, en prinses Ingrid van Zweden, de dochter van de Zweedse koning Gustave Adolphe.
Koning Frederik kreeg alleen dochters: Margrethe, Benedikte en Anne-Marie. Volgens de grondwet konden vrouwen geen vorst worden. Zijn oplossing? Een grondwetsherziening waardoor ook een vrouw de troon kon bestijgen.
Na een lang institutioneel proces besloot het volk in 1953 via een referendum de verandering goed te keuren. Dus toen haar vader Frederik IX op nieuwjaar 1972 overleed, mocht Margrethe de eerste koningin van Denemarken worden.
Ze had een internationale opvoeding achter de rug. Begin jaren 60 studeerde ze archeologie in Engeland en bracht een jaar door in Frankrijk, waar ze studeerde aan de Universiteit van Parijs.
In 1960 reisde ze met de prinsessen van Zweden en Noorwegen naar de Verenigde Staten. Naar aanleiding daarvan vond in de Paramount Studios een glamoureuze ontmoeting plaats waarbij de drie prinsessen Amerikaanse sterren ontmoetten, zoals Elvis Presley en Jerry Lee Lewis.
Op 10 juni 1967 trouwde de prinses met de Franse edelman Henri de Laborde de Montpezat.
Het koninklijk paar kreeg twee zonen: kroonprins Frederik werd geboren in 1968, en prins Joachim werd geboren in 1969.
Tegenwoordig is Koning Frederik X internationaal een bekende vorst. Hij trouwde met de Australische Mary Donaldson, nu de koningin van Denemarken.
Margrethe II spreekt verschillende vreemde talen, zoals Engels, Zweeds, Frans en Duits. Ze kent ook Faeröers, de taal van de Faeröer, een eilandengroep gelegen tussen Schotland en IJsland die deel uitmaakt van het Koninkrijk Denemarken (net als Groenland).
De koningin is de belichaming van de eenheid van het land en dat is vooral een symbolische en neutrale positie. Ze mag geen gebruik maken van haar stemrecht om elke schijn van partijdigheid te vermijden.
In 2016 viel Margrethe echter uit haar rol toen ze zich uitsprak voor meer beperkingen op immigratie. Ze hamerde erop dat nieuwkomers zich moeten conformeren aan de democratische waarden van het land en de Deense cultuur.
Haar echtgenoot, Henri de Laborde de Montpezat, was ook een beetje ongemakkelijk in zijn symbolische rol. Hij was meer dan veertig jaar lang prins-gemaal van Denemarken en vond het niet prettig om in de schaduw van de koningin te staan. Twee jaar voor zijn dood in 2018 trok hij zich terug uit officiële functies en deed hij afstand van zijn titel van prins-gemaal.
Koningin Margrethe was een zeer populaire vorstin. Haar entourage geeft haar liefkozend de bijnaam 'Daisy'.
Margrethe is een getalenteerde tekenares. Onder het pseudoniem Ingahild Grathmer illustreerde ze in de jaren 70 de Deense uitgave van de 'Lord of the Rings'. Tolkien zelf bewonderde de gelijkenis tussen deze afbeeldingen en het universum dat hij in de boeken beschrijft. Ze ontwierp ook de postzegel bij de veertigste verjaardag van de bevrijding van Denemarken in 1985.
De koningin is ook goed in het ontwerpen van kleding. Ze heeft zelfs kostuums gemaakt voor het Koninklijk Deens Ballet.
De extravagante outfits van Margrethe, met veel kleuren, zijn vaak onderwerp van gesprek. Ze ontwerpt ze allemaal zelf.
Margrethe geniet een zeer hoge populariteit onder de Deense bevolking. Waarnemers verklaren dit door haar originaliteit, creativiteit en het feit dat, in tegenstelling tot andere monarchieën, de Deense kroon tijdens haar bewind van schandalen gespaard is gebleven.
De opvolging is al verzekerd. De jonge prins Christian, de oudste zoon van koning Frederik en koningin Mary, is de volgende die de kroon mag dragen.
Is het je opgevallen dat ze allemaal Christian of Frederik heten? Traditioneel noemen de koningen van Denemarken zich afwisselend Christian en Frederik. De koningin zette deze traditie voort door haar zoon de voornaam van haar eigen vader te geven.
Op deze foto zie je het gezin van kroonprins Frederik, met rechts de tweede opvolger, Christian.
Koningin Margrethe is inmiddels in de tachtig, maar het is niet aan haar te merken. Ze blijft zelf kleding ontwerpen, tekenen en andere leuke hobby's thuis uitoefenen. Nu Koning Frederik X haar plek heeft overgenomen, zullen we Daisy wat minder vaak buiten het paleis zien, maar gelukkig... hebben we de foto's nog.