Veel jongeren gokken op sport: hoe gevaarlijk is dat?

Ruim 60 procent van de Nederlandse jongeren tussen 18 en 24 overweegt deze zomer te gokken op wedstrijden. Vooral Euro 2024 en de Olympische Spelen zijn populair om op te wedden, zo meldt de NOS op basis van een enquête door overheidsorganisatie 'Loket Kansspel'. Het zijn vooral jonge mannen die een wedje leggen.

Toezichthouders zeggen dat het vaak om kleine bedragen gaat: gemiddeld 52 euro per maand, meldt de NOS. Het lijkt minder te zijn dan een avondje stappen of andere hobby's, maar volgens de Kansspelautoriteit zijn jongeren gevoelig voor verslaving.

Het wordt een drukke sportzomer met het EK voetbal, de Tour de France, de Olympische Spelen en andere evenementen die voor spanning zorgen. Er zijn een heleboel gelegenheden om op de uitslagen te wedden. Is het goed of slecht dat gokken op sportuitslagen zo makkelijk is in Europa?

In Europa hebben sportweddenschappen de afgelopen twee decennia een opmerkelijke groei doorgemaakt. Hoewel aanvankelijk gepresenteerd als een vorm van entertainment door degenen die het initiëren, worden ze steeds vaker beschouwd als een riskante praktijk. Laten we de situatie eens nader bekijken.

In Europa werd gokken gedurende lange tijd beheerd door staatsmonopolies, voornamelijk gericht op loterijen en paardenraces. Niettemin hebben diverse veranderingen deze aanpak vernieuwd en het publieke beeld ervan gemoderniseerd.

In de jaren 2000 werd op Europees niveau besloten dat de sector geliberaliseerd zou worden. Dit leidde tot een toename van een groot aantal particuliere exploitanten. De ontwikkeling van internet heeft de toegankelijkheid vergroot. Weddenschappen zijn nu online beschikbaar.

Naast de meest populaire sporten zoals voetbal hebben grote exploitanten hun aanbod uitgebreid door weddenschappen aan te bieden op veel minder bekende sporten, zoals badminton of zelfs curling.

Foto: Muktasim Azlan / Unsplash

Bovendien is de verscheidenheid aan weddenschappen op dezelfde wedstrijd enorm toegenomen: voor voetbal is het nu, naast het resultaat en de score, ook mogelijk om te wedden op de doelpuntenmakers, het soort actie, een combinatie te maken, enzovoort.

Volgens gegevens van de Nationale Kansspelautoriteit (ANJ) bedroeg het aantal actieve spelersaccounts in Frankrijk in 2021 4.474.000. Dit is een stijging van 16% vergeleken met het voorgaande jaar.

De voorzitter van deze toezichthoudende instantie, Isabelle Falque-Pierrotin (zoals te zien op de foto), verkondigde in de columns van 'So Foot' dat "weddenschappen een schitterende vorm van amusement vormen".

"Het kan gemeenschappen en vriendengroepen met elkaar verbinden. Dit komt overeen met de 'gamificatie' van de samenleving. We kunnen deel zijn van een gemeenschap. Een hele groep mensen speelt omdat het in de tijdgeest past", voegde ze eraan toe.

Foto: Nick Wang / Unsplash

Aanbieders van sportweddenschappen lobbyen bij zowel nationale als Europese instellingen. Dit is gedocumenteerd in de recent uitgezonden documentaire "Sports betting, the bookmakers win the day" op 'Arte'.

Deze bedrijven herinneren ons voortdurend aan het feit dat gokken aanzienlijke belastinginkomsten genereren voor de staat, naar schatting ongeveer 5 miljard euro per jaar voor landen zoals Frankrijk of het Verenigd Koninkrijk. Dit maakt het echter lastiger om de sector te reguleren.

Foto: Ibrahim Boran / Unsplash

Daarnaast hanteert de lobby regelmatig het dreigement van de zwarte markt als een afschrikmiddel, suggererend dat niet-gereguleerde activiteiten gokkers zouden kunnen aantrekken. Dit argument wordt echter door sommige voormalige leiders in de sector zelf als ongeloofwaardig beschouwd.

Er wordt gesuggereerd dat de sponsoring door gokbedrijven bijdraagt aan de financiering van sport, vooral van amateuractiviteiten. Zou het wegnemen van dergelijke inkomsten dan het einde betekenen van sportactiviteiten in Europa?

Balancerend tussen publieksentertainment en aanzienlijke financiële voordelen voor zowel de staat als de sportwereld, plaatst de sportweddenschapsindustrie zichzelf in een gunstig daglicht. Toch is er steeds meer kritiek. Dit vanwege de duistere kant van gokken.

Exploitanten richten zich op een jong publiek. Dit kan te maken hebben met hun interesse in gokken, maar ook vanwege de onvoltooide ontwikkeling van de hersenen. Hierdoor nemen deze jongeren vaker buitensporige risico's.

Foto: Toa Heftiba / Unsplash

Uit de documentaire uitgezonden op 'Arte' blijkt ook dat advertenties voor sportweddenschappen zich richten op een kansarm publiek om mensen te laten dromen van snelle winsten en sociale vooruitgang. Deze advertenties zijn voornamelijk gericht op bewoners van sociale woningen.

Foto: Chromatograaf/Unsplash

De film portretteert opdringerige en herhaalde reclames op sociale netwerken, waarbij steeds grotere winsten worden beloofd, totdat het individu bezwijkt en een online account opent.

Foto: Jamie Street / Unsplash

Gokbedrijven doen een beroep op influencers om jongere mensen aan te trekken.  "De platforms richten zich openlijk op jongeren, soms minderjarigen, door influencers in te zetten die zeer actief zijn op platforms zoals TikTok, Snapchat, Twitch of Instagram" verteld journalist Lionel Maugain aan France Info.

"En helaas heeft dit effect, aangezien 10% van de 15- tot 17-jarigen vorig jaar minstens één keer online een weddenschap heeft geplaatst, ondanks het feit dat dit in principe verboden is voor minderjarigen," vervolgt Lionel Maugain.

Niettemin is deze praktijk gevaarlijk vanwege het aanzienlijke risico op verslaving. Deze afhankelijkheid kan worden verergerd door de exploitanten zelf, aangezien ze doorgaans aan het begin winsten toestaan om het voor gokkers gemakkelijker te maken deel te nemen. Vaak komen de zwaardere verliezen pas later.

Foto: Uday Mittal / Unsplash

Gokverslaafden die aanvankelijk verliezen, belanden daarna in een neerwaartse spiraal waarin ze steeds hogere inzetten plaatsen in een poging hun eerdere verliezen te compenseren. Dit zorgt voor overmatige schuldenlast.

Foto: Towfiqu barbhuiya / Unsplash

In de realiteit komt het erop neer dat bookmakers bijna altijd de weddenschap winnen ten koste van de gokkers. Volgens gegevens van ANJ wonnen in 2021 in Frankrijk slechts 27.500 van de 4,5 miljoen gokkers meer dan 1.000 euro. Bovendien worden de accounts van degenen die ervoor zorgen dat de platforms verlies lijden, vaak geblokkeerd.

Het plaatsen van sportweddenschappen is een veelvoorkomende praktijk onder het brede publiek en komt ook voor onder professionele atleten. De Italiaanse voetballer Sandro Tonali loopt het risico van een schorsing van tien maanden vanwege illegale weddenschappen.

Zijn mede-landgenoot Nicolo Fagioli belandde zelf in de greep van een gokverslaving: "Ik plaatste dwangmatig weddenschappen terwijl ik voor de tv zat, bij alle sportevenementen die ik keek, inclusief voetbal... 's Nachts sliep ik niet meer," verklaarde hij, zoals geciteerd door 'So Foot'.

"Naarmate de tijd verstreek, werd mijn schuldenlast een steeds grotere obsessie en nam het bedrag dat ik verschuldigd was toe. Ik was constant bezig met gokken in een poging om het allemaal terug te winnen," legt Fagioli uit. Het was werkelijk een afdaling in de hel.

Naast aanzienlijke schulden en schade aan zowel de mentale als fysieke gezondheid, brengen sportweddenschappen aanzienlijke sociale kosten met zich mee. Deze kosten kunnen nooit volledig worden gecompenseerd door de belastinginkomsten die door de exploitanten worden gegenereerd.

Foto: Brandon Holmes / Unsplash

Om de opkomst van verslavingsverschijnselen tegen te gaan, staan bepaalde landen reclame en sponsoring niet toe. In Italië en Spanje is het bijvoorbeeld niet langer toegestaan dat bookmakers hun logo op het tenue van professionele voetballers plaatsen.

In Spanje heeft een decreet uit 2020 de reclame voor weddenschappen en kansspelen aanzienlijk verminderd. Adverteren is nu verboden op radio en televisie, behalve tussen 01.00 uur en 05.00 uur. Er heerst een volledig verbod op internet en sociale media. Zullen andere landen dit voorbeeld volgen?

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen