Voedselmotten: zo kom je er vanaf
Van zilvervisjes tot mieren, van muizen tot vliegen, iedereen heeft weleens last gehad van ongedierte. Als de hitte ons land bereikt, zou je wel eens last kunnen krijgen van een specifiek vliegend beestje.
We hebben het natuurlijk over de Indische meelmot, een insect dat aanzienlijke schade kan veroorzaken. Maar hoe komen deze beestjes eigenlijk je huis binnen, en nog belangrijker, hoe kom je er weer vanaf? Lees verder, want in de volgende stappen vertellen we je alles over dit insect en hoe je ervan af kunt komen.
De Indische meelmot is ongeveer 1 centimeter groot. In rust, met zijn vleugels tegen zijn lijf, heeft hij een roodbruin uiterlijk met een crèmewitte band achter zijn kopje. Als de mot zijn vleugels uitslaat, blijken deze crèmekleurig te zijn met aan de buitenste vleugeluiteinden een roodbruine tint.
Dit kleine vliegende insect komt maar al te graag af op voedsel. De larven eten vooral granen en droog voedsel, zoals rijst, crackers, havermout en pasta.
Foto: Melissa Di Rocco / Unsplash
Meelmotten kunnen gemakkelijk naar binnen vliegen in huis. Ze kunnen ook binnenkomen via vogelnesten bij je huis en larven kunnen zelfs in opgezette dieren leven, aldus Webmd.
Foto: Dawid Zawila / Unsplash
Het is mogelijk dat voedingsmiddelen die je hebt gekocht al besmet zijn met eitjes of larven van meelmotten. Verpakkingen van havermout, rijstwafels, maïswafels, crackers en rijst kunnen eitjes of larven bevatten.
Foto: Franki Chamaki / Unsplash
Volgens het Kennis- Adviescentrum Dierplagen (KAD) doorloopt de meelmot vier ontwikkelingsstadia: ei, larve, pop en volwassen insect. Mannetjes spelen slechts een rol bij de bevruchting van vrouwtjes en sterven kort na de paring. Deze cyclus van ontwikkeling en voortplanting zorgt ervoor dat meelmotten zich snel kunnen voortplanten en verspreiden in omgevingen waar voedselvoorraden beschikbaar zijn.
Foto: Rick Barrett / Unsplash
Vrouwelijke meelmotten kunnen tussen de 200 en 500 eitjes leggen, afhankelijk van de omgevingstemperatuur en de beschikbaarheid van voedsel. Na het leggen van eitjes leven vrouwtjes gemiddeld 1 tot 2 weken, waarbij hun energie volledig gericht is op voortplanting. In gunstige omstandigheden kan dit leiden tot snelle populatiegroei en een verhoogd risico op voedselbesmetting in huishoudens.
Foto: Sarefo, CC BY-SA 4.0 / Wikimedia
De larven van voorraadmotten tasten een breed scala aan opgeslagen producten aan, waaronder meel, bloem, zemelen, havermout, cacaobonen, granen, noten, gedroogde groenten en fruit, en andere plantaardige producten. Ze kunnen zelfs door de verpakkingen heen knagen van producten waar chocolade en noten in verwerkt zijn.
Foto: Pudding4brains / Wikimedia
Na volledige ontwikkeling verlaten de larven de voedingsmiddelen om zich elders te verpoppen, vaak in kieren of tegen de wanden van opslagruimten of kasten. De verpopping neemt gemiddeld 1 tot 2 weken in beslag, hoewel dit bij lagere temperaturen langer kan duren.
Foto: Pudding4brains / Wikimedia
Dit stadium van de levenscyclus van meelmotten speelt een belangrijk rol in hun voortplanting en verspreiding naar nieuwe locaties binnen een huishouden. In Nederland kunnen meelmotten bij een temperatuur van 18-20°C tot wel 4 generaties per jaar voortbrengen.
Foto: Aaron Doucett / Unsplash
De volwassen motten veroorzaken geen schade omdat ze zich niet voeden en uitsluitend gericht zijn op voortplanting. De echte schade wordt veroorzaakt door de larven, hoewel het natuurlijk ook behoorlijk irritant kan zijn om die motjes rond te zien fladderen.
Foto: Wolfgang Hasselmann / Unsplash
Indische meelmotten worden aangetrokken door lichtbronnen. Als je motten in je keuken ziet vliegen, is het verstandig om meteen je kasten te controleren. De witte larven zijn duidelijk zichtbaar in voedingsmiddelen en je kunt ze ook herkennen aan samengeklonterde bloem of meel. Als je spinrag opmerkt in je keukenkasten of in voedsel, kun je er zeker van zijn dat het om meelmotten gaat.
Foto: Chris Leggat / Unsplash
Het consumeren van besmet voedsel is niet alleen onsmakelijk, maar ook ongezond. Het kan leiden tot allergische reacties, zoals ontstekingen van het slijmvlies, of zelfs tot darmverstopping door het inslikken van de spinsels waarin de larven leven. Als je samengeklonterd meel, rijst of mout opmerkt, is het verstandig om het weg te gooien.
Foto: Zohre Nemati / Unsplash
Met deze tips van Koen Wauters, wetenschapsjournalist bij VRT, ben je zo van deze vliegende plaag af!
1. Begin met het opsporen van broedplaatsen en verwijder direct aangetaste voedingsmiddelen.
2. Bewaar gevoelige etenswaren in glazen potten of stevige plastic bakken die goed afsluiten.
Foto: Denise Johnson / Unsplash
3. Maak de keukenkasten volledig leeg en zuig ze grondig schoon. Vergeet hierbij de kieren, ruimtes onder de planken, voorgeboorde gaatjes en eventueel de ruimte onder de kasten niet.
4. Reinig de kasten vervolgens met water en azijn. Meelmotten houden niet van azijn.
5. Plaats een feromoonval in je keukenkast en hang er ook een in de keuken zelf op om te controleren of er nog nieuwe motten verschijnen.
Foto: Jason Briscoe / Unsplash
Een van de eenvoudigste maatregelen hebben we tot het laatst bewaard: 's Avonds alleen ramen en deuren open laten staan die voorzien zijn van horren. Zo voorkom je dat deze beestjes naar binnen kunnen vliegen. Simpel, maar doeltreffend.
Foto: Valentina Locatelli / Unsplash
Als je te maken hebt met een ernstige meelmottenplaag, is het verstandig om een gespecialiseerde ongediertebestrijder te raadplegen. Zij hebben de expertise en middelen om het probleem effectief aan te pakken en verdere verspreiding te voorkomen.
Foto: CDC / Unsplash