Nederlandse mythes en volksverhalen: van geneeskrachtig water tot een piraat zonder hoofd

Geheime gangen onder het centrum van Den Haag, een geneeskrachtige boom en witte spookachtige gedaantes die rondzwerven over de Veluwe. Nederland kent vele legendes, mythes en volksverhalen. In de volgende slides vind je de beroemde en minder bekende verhalen.

Deze krater in de Veluwe was volgens een legende in de 14e eeuw de locatie van een klooster. Volgens Historiek.net zou het klooster door een aardverschuiving zijn verdwenen. Monniken hadden het klooster gesticht om pelgrims op te vangen. Er is echter geen bewijs gevonden dat het klooster ooit heeft bestaan en er zijn geen archeologische opgravingen gedaan om dit te bevestigen. Toch trekt de legende van het verdwenen klooster in het Solse Gat nog steeds veel bezoekers naar het gebied.

Foto: Erik van Dijk / Unsplash

Volgens het Nederlands Dagblad ontstond er in 1845 een gerucht dat er goud te vinden was in Nijverdal, Overijssel. Dit zorgde voor een goudkoorts. Er werden goudklompjes in de grond gevonden, maar uiteindelijk bleek de opbrengst niet genoeg om investeringen terug te verdienen. Na een aantal jaren van intensieve goudwinning stierven de geruchten over goud. Zou er zich daar diep in de grond toch nog een goudader kunnen bevinden?

Foto: Jingming Pan / Unsplash

De Vliegende Hollander is een mythisch spookschip dat volgens de legende rondvaart op de wereldzeeën, zonder ooit een haven aan te doen. Volgens Historia.nl zou de kapitein van het schip een vloek over zich hebben afgeroepen. Hij probeerde namelijk om Kaap de Goede Hoop te ronden tijdens een zware storm. Sindsdien moet het schip eeuwig rondvaren. Volgens de legende zou het schip verschijnen aan andere zeelieden en ongeluk voorspellen.

Foto: Zoltan Tasi / Unsplash

De Hellehond is een legendarisch wezen dat volgens de overlevering zou ronddwalen in het Twentse dorp De Lutte. Volgens Vissittwente.nl zou het gaan om een grote, zwarte hond met spitse oren die ongeluk zou voorspellen. Als de hond zich liet zien op het kerkhof, dan zou dit een voorbode zijn van een aanstaand sterfgeval. De legende gaat terug tot de middeleeuwen. Tegenwoordig is er in het midden van het dorp een bronzen beeld van de Hellehond te vinden, en bovendien is deze mythische hond een opvallend onderdeel van de dorpsvlag van De Lutte.

Foto: Angel Luciano / Unsplash

De lapjesboom in Overasselt is een oude lindeboom waarin kledingstukken worden gehangen door mensen die geloven in de geneeskrachtige werking van de boom. Volgens Erfgoedheumen.nl gaat het geloof in de lapjesboom terug tot de middeleeuwen. De dochter van een roverhoofdman hing de haarband van zijn ernstig zieke dochter in de boom. De dochter genas en de roverhoofdman bekeerde zich tot het christendom. Nog steeds hangen mensen kledingstukken op in de hoop op genezing. De boom is een populaire bestemming voor bedevaartgangers en toeristen.

De Bokkenrijders waren een beruchte bende die in de 18e eeuw actief was in Nederland, België en Duitsland. Volgens Historiek.net pleegden ze overvallen en diefstallen en werden ze beschuldigd van duivelsaanbidding en hekserij. De bendeleden reden op bokken door de lucht om hun misdaden te plegen, hoewel dit waarschijnlijk meer een mythe dan werkelijkheid is. De bokkenrijders werden uiteindelijk opgepakt en berecht, en hun legende leeft voort in volksverhalen in verschillende regio’s.

Foto: Freestocks / Unsplash

Het Nederlandse volksverhaal van de witte wieven gaat over mysterieuze, spookachtige vrouwen die 's nachts verschijnen op heidevelden, bij grafheuvels en andere plekken in de natuur. Volgens isgeschiedenis.nl worden ze beschouwd als geesten of elfen, en zouden ze kunnen helpen of kwaad doen. In sommige verhalen leiden ze reizigers naar schatten, terwijl in andere verhalen ze mensen betoveren of ontvoeren. De witte wieven zijn nog steeds een populair thema in Nederlandse folklore.

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen

De spreuk ‘Hier is de tijd, waar is de man?’ wordt vaak uitgesproken door een watergeest. Volgens Info.nu gaat in het Friese plaatsje Hindeloopen het verhaal dat de bemanningsleden van een vissersboot bang waren voor deze stem. Ze wilden niet meer in dat deel van de zee varen. Een dominee probeerde hen van het bijgeloof af te helpen, maar kwam uiteindelijk om tijdens de tocht naar de plek. Het verhaal gaat over de strijd tussen officieel geloof en bijgeloof, en het gevaar van het water.

Foto: JW / Unsplash

Kladdegat de spookhond, was een angstaanjagend wezen dat in Hattem rondzwierf en 's nachts mensen, vooral vrouwen en kinderen, terroriseerde. Volgens MijnGelderland.nl gaat het verhaal dat bakker Jan Visscher besloot Kladdegat te vangen. Hij bouwde een val in een steeg bij restaurant het Spookhuys. Toen Kladdegat in zijn eigen hol was gevangen, metselde Jan Visscher de ingang dicht met leem en keien. Sindsdien is de overlast verdwenen en werd Kladdegat vergeten, alsof hij nooit had bestaan.

Foto: Ries Bosch / Unsplash

De legende van de onthoofding van Zwarte Kaat speelt zich af in de 18e eeuw in de Kempen vlakbij Eindhoven. Kaat was een beruchte heks en dief, en werd uiteindelijk gevangengenomen en onthoofd. Volgens Omroep Brabant zou haar lichaam in een beek zijn gegooid, maar haar hoofd zou op de beuk bij Eindhoven zijn geplaatst. Sindsdien wordt gezegd dat de beuk nog steeds vervloekt is door de geest van Zwarte Kaat en dat ze 's nachts nog rondwaart.

Er gaat een gerucht dat er een eeuwenoud gangenstelsel onder Den Haag ligt, gebruikt voor ontsnappingen tijdens opstanden en oorlogen. Volgens Indebuurt.nl zijn veel vluchtroutes dichtgemetseld, maar tijdens de verbouwing van ’t Goude Hooft (restaurant) werd een gang ontdekt die mogelijk in verbinding staat met de Gevangenpoort. Volgens de legende werden gevangenen via deze gang naar de kelder van 't Goude Hooft gebracht als de gevangenis vol zat. Er is echter geen bewijs of het gangenstelsel nog intact is.

Foto: Monica Rotulo / Unsplash

In het dorpje Keins, vlakbij Schagen, staat een waterput met een aangespoeld Mariabeeld uit 1509. In de podcast 'Verborgen Verhalen' wordt verteld dat bezoekers nog steeds geloven dat jezelf besprenkelen met het water uit de put genezing brengt. In 1994 ontdekte de wichelroedeloper Wigbolt Vleer dat de kapel op de Michaëllijn ligt, een leylijn die van Santiago de Compostela naar Archangelsk loopt. De leylijn loopt diagonaal over de waterput en versterkt volgens sommigen de geneeskrachtige werking van het water.

Foto: Call me Fred / Unsplash

In 1799 verging het schip Lutine voor de kust van Terschelling, met aan boord een lading goud en zilver. Slechts een klein deel van de schat werd geborgen, terwijl de rest nog steeds op de bodem van de zee ligt. In de podcast 'Verborgen Verhalen' wordt verteld dat de schat van de Lutine verweven is met legendes en geruchten. Het heeft de verbeelding van schatzoekers en avonturiers eeuwenlang geprikkeld. Vandaag de dag blijft het een fascinerend mysterie.

Foto: Jamie Morrison / Unsplash

Klaus Störtebeker is een bekende piraat in Marienhafe, Oost-Friesland. Volgens het AD was hij een vrijgevige piraat die zijn buit weg gaf aan arme mensen. Uiteindelijk werd hij onthoofd. De legende gaat dat hij op het laatste moment een deal sloot met de beul om zijn bemanningsleden te redden. Iedere piraat die hij zonder hoofd voorbij zou kunnen lopen zou gespaard worden. Na zijn onthoofding passeerde hij elf van zijn bemanningsleden, tot iemand een blok voor zijn voeten wierp en hij struikelde.

Foto: Austin Neill / Unsplash

Dit is een legende die al sinds lang geleden bestaat. Volgens de podcast 'Verborgen Verhalen' is de witte juffer te vinden in een reusachtige beuk tegenover de weg van het Kruisjesdal naar Apeldoorn. 's Nachts kon men een lichtje in de boom zien branden en kon je de juffer volgens de legende zien spinnen. Hoewel de juffer niet kwaadaardig is, houdt ze niet van disrespect en straft ze oneerbiedige mensen.

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen