Vuurwerk afschaffen: ja of nee?

Het maakt weinig uit of je van vuurwerk aan het genieten bent op oudejaarsavond of tijdens een vuurwerkshow. Vuurwerk is prachtig om naar te kijken en een belangrijke traditie in veel culturen. Toch kan het ook gevaarlijk en slecht voor het milieu zijn.

Medium meldt dat vuurwerk in de Verenigde Staten doorgaans wordt verzorgd door de overheid of publieke organisaties. Echter, in landen als het Verenigd Koninkrijk of Nederland kunnen mensen hun eigen vuurwerk aanschaffen voor persoonlijk gebruik.

In landen waar mensen vuurwerk kopen om op straat of op hun terrein af tetsteken, bestaan doorgaans strenge regels met betrekking tot de leeftijd van de koper en het type vuurwerk dat is toegestaan. Deze maatregelen zijn doorgaans bedoeld om de veiligheid te waarborgen van degene die het vuurwerk afsteekt.

Foto: Rene Torres / Unsplash

In China begon vuurwerk duizenden jaren geleden en wordt het beschouwd als een traditie voor het Lentefestival en het nieuwe maanjaar.

Foto: Antonella Vilardo / Unsplash

Sinds de jaren tachtig heeft China echter strikte regels opgelegd voor het gebruik van vuurwerk. Burgers kunnen in sommige steden vuurwerk kopen, maar in andere niet. Zo is Peking sinds 2022 vrij van vuurwerk, meldt Reuters. De belangrijkste reden voor het verbod is het verbeteren van de luchtkwaliteit in de stad.

Foto: Fabio Eckert / Pexels

Ondanks de regelgeving vormt vuurwerk een belangrijke sector die jaarlijks honderden miljoenen mensen beroert en duizenden mensen werk biedt.

In Spanje wordt bijvoorbeeld op elke feestdag van een beschermheilige vuurwerk afgestoken, zowel tijdens de openings- als sluitingsceremonies - of zelfs beide.

Een prominent voorbeeld is de Fallas, een feest dat plaats vind in Valencia. Vuurwerk is een belangrijk onderdeel van dit culturele evenement. Het is een diepgewortelde traditie en een stimulans voor de economie.

In de loop van de tijd zijn echter steeds meer actiegroepen en regeringen in verschillende landen begonnen met oproepen tot verandering. Zal vuurwerk tot het verleden behoren en vervangen worden door lasershows en drones?

Zwitserland is één van de laatste landen die het vraagstuk over vuurwerk heeft behandeld. De organisatie 'Feuerwerksinitiative' verzamelde ruim 100.000 handtekeningen voor een federaal initiatief dat het gebruik van vuurwerk in het land aan banden legt.

De standpunten van de organisatie weerspiegelen de kritiek die wordt geuit door andere anti-vuurwerkgroepen wereldwijd. "De vreugde van enkelen mag niet ten koste gaan van de levenskwaliteit van anderen," zo wordt gesteld.

De impact van het geluid van vuurwerk valt niet te ontkennen, zegt 'Feuerwerksinitiative'.

"Rotjes veroorzaken paniek bij kleine kinderen, maar ook bij huisdieren, boerderijdieren en wilde dieren, waardoor ze niet normaal kunnen slapen".

Foto: San Mosconi / Pexels

Mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) zijn bijzonder gevoelig voor vuurwerk. Zij worden door de impact van het exploderende vuurwerk sterk beïnvloed.

Foto: Keira Burton / Pexels

Eén van de meest opvallende voorbeelden was dat van Marcos Goldschmidt. De Argentijnse vader deelde in 2014 zijn ervaring waarin hij beschreef dat zijn zoon Ezequiel telkens wanneer hij het geluid van vuurwerk of ander knalvuurwerk hoorde, geteisterd werd door nachtmerries.

Foto: Faruk Tokluoglu / Pexels

"Hij heeft autisme en is bang voor harde knallen," verklaarde Marcos Goldschmidt. "Bij elke afgeschoten vuurpijl of knal zie ik hem vol afschuw kijken, zijn oren bedekken en tevergeefs op zoek gaan naar een rustige plek."

Afbeelding: Shvets-productie / Pexels

Een ander argument tegen vuurwerk is het milieurisico dat het met zich meebrengt. Vooral in de zomer kan ongecontroleerd vuurwerk een zeer ernstige bedreiging vormen voor de flora en fauna van het gebied waar het wordt afgestoken.

Foto: Capture Blinks / Pexels

En in gebieden met een droog klimaat, waar het risico op brand extreem is, kan een klein vonkje van een knaller een brand veroorzaken die duizenden hectares verwoest.

Foto: Matthis Volquardsen / Pexels

Mensen die tegen vuurwerk zijn, suggereren allereerst een verbod tegen vuurwerk dat veel herrie maakt. Zo vallen mensen die vuurwerk afsteken anderen minder lastig.

Foto: Planet Fox / Pixabay

Daarnaast willen ze dat de overheid het gebruik van vuurwerk reguleert door vergunningen af te geven voor het gebruik ervan. Een gewone consument zou dan geen vuurwerk meer kunnen kopen - alleen organisaties als de gemeente of een voetbalclub, bijvoorbeeld.

Foto: Denys Gromov / Pexels

Vuurwerk met minder geluid kan aanzienlijk bijdragen aan het verminderen van de impact ervan. Echter, het probleem van vervuiling, zowel in termen van de vrijgekomen rook als de chemicaliën die het bevat, wordt niet volledig opgelost door simpelweg luidruchtig vuurwerk te verbieden.

Foto: Ray Hennessy/Pexels

Een geluidloos en milieuvriendelijk alternatief is een lichtshow met drones, waarbij drones met diverse LED-kleuren in harmonieuze bewegingen samen vliegen.

In Enid, Oklahoma, was bijvoorbeeld een presentatie met 1.000 drones het opvallende hoogtepunt van de kerstviering in 2023. De show vond plaats boven de hoogste kerstboom van de Verenigde Staten.

Afbeelding: Sky Elements Drones / Instagram