Welke invloed heeft suiker op je hersenen?
Chocoladetaart, citroentaart, ijs en zoete ontbijtgranen. Suiker is overal en wordt dagelijks door miljoenen mensen geconsumeerd. Helaas is een teveel aan suiker slecht voor je gezondheid.
Suiker is een soort koolhydraat dat afkomstig kan zijn van verschillende bronnen, zoals suikerriet (sucrose), fruit en honing (fructose), gerst (maltose) en melk (lactose). Zijn bekendste kenmerk is de zoete smaak.
Als we voedsel eten dat veel suiker bevat, krijgen we een gevoel van genot. Dit gebeurt omdat het ingrediënt de afgifte van dopamine in het lichaam activeert, een neurotransmitter die verantwoordelijk is voor het plezierige gevoel.
Foto: Toa Heftiba / Unsplash
De karakteristieke zoete smaak van suiker activeert receptoren op de tong, die signalen sturen naar de frontale cortex, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor smaakwaarneming. Vervolgens wordt een netwerk van elektrische signalen geactiveerd dat het beloningssysteem van de hersenen stimuleert, waardoor dopamine vrijkomt. En op dat moment ervaren we plezier!
Voedingswetenschapper Nicole Avena verklaarde tegenover Chef AJ dat onze hersenen getraind zijn om dingen te doen om te overleven. Als we eten wordt daarom ons beloningssysteem geactiveerd, waarbij dopamine vrijkomt, wat ons aanmoedigt om die handelingen te herhalen.
Hoe meer dopamine er vrijkomt, hoe groter de kans dat we dit gedrag zullen herhalen.
Bij het eten van een bord met gezonde voeding komt er ook dopamine vrij, maar in lagere doses. Daarnaast zorgt het regelmatig eten van hetzelfde voedsel ervoor dat de dopamineafgifte afneemt.
Maar als we aan een nieuwe smaak worden blootgesteld, stijgt het dopamineniveau weer. Deze balans zorgt ervoor dat we gevarieerd eten, en vergroot daarmee de kans dat we alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgen.
Bij suiker gebeurt dit echter niet. In een experiment observeerde neurowetenschapper Nicole Avena, die al meer dan 15 jaar onderzoek doet naar dit onderwerp, dat bij consumptie van suiker een grote hoeveelheid dopamine vrijkomt en dat herhaalde blootstelling aan suiker de dopamineafgifte niet vermindert.
Foto: icons8 team / Unsplash
Avena onthulde aan Mind Pump dat tijdens metingen van de hersenrespons bleek dat het drinken van een chocolademilkshake een soortgelijk effect had op de hersenen als het consumeren van alcohol of nicotine.
Volgens de publicatie National Geographic onthulde een onderzoek dat suiker de dopamineniveaus met 135 tot 140% verhoogt, een zorgwekkend getal, omdat het lijkt op de niveaus van alcoholinname.
Foto: Fidel Fernando / Unsplash
Neuroloog en neurochirurg Jorge Pagura vertelde het tijdschrift Super Interessante: "De aangename sensatie veroorzaakt door suikerhoudend voedsel stimuleert het beloningscentrum van de hersenen, in een proces dat vergelijkbaar is met dat van verslaving en geslachtsgemeenschap".
Foto: Luisa Schetinger / Unsplash
Daarmee hebben we aangetoond dat suiker inderdaad zeer verslavend kan zijn. Wanneer de inname van suiker overmatig is en het beloningssysteem herhaaldelijk wordt geactiveerd, ontstaat het probleem. Zodra dit gebeurt, begint de persoon ongewenste symptomen te ervaren zoals controleverlies, angst en een verhoogde tolerantie voor suiker.
Foto: Annie Spratt / Unsplash
Bovendien wil iemand die verslaafd is aan suiker de dosis ontelbare keren herhalen, met als gevolg dat diegene veel meer calorieën binnenkrijgt dan hij of zij nodig heeft.
De gevolgen van te zoet voedsel zijn ernstig. Een van de grootste gezondheidsproblemen van de moderne tijd is namelijk overgewicht en obesitas.
Uit een nationaal gezondheidsonderzoek (PNS, 2020) in Brazilië is gebleken dat momenteel meer dan de helft van de volwassenen te zwaar is, wat neerkomt op 96 miljoen mensen.
Volgens het Amerikaanse BPHC (Bureau of Primary Health Care) lijdt 25,9% van de bevolking aan obesitas, ofwel 41,2 miljoen mensen.
In 2020 had 15,9% van de kinderen onder de 5 jaar overgewicht en daarvan had 7,4% obesitas, op basis van de BMI (Body Mass Index) voor de leeftijd.
Foto: Mariana Villanueva / Unsplash
Dat gezegd hebbende, moeten we ons bewust zijn van een belangrijk detail: suiker zit niet alleen in de verjaardagstraktaties van kinderen. De grote boosdoener van obesitas is ultraverwerkte voeding en dranken, waarin suiker en vet de hoofdingrediënten zijn.
Foto: Patrick Fore / Unsplash
Het tijdschrift National Geographic citeerde onderzoeker Alexandra DiFeliceantonio,
directeur van het Center for Health Behavior Research in Virginia in de Verenigde Staten: "We eten al heel lang zelfgebakken taarten, koekjes en pizza. Maar pas met de opkomst van de productie van ultraverwerkte voedingsmiddelen in de jaren tachtig zagen we een toename van voedinggerelateerde sterfte en ziekte".
Frisdranken, suikerhoudende yoghurt, diepvriesproducten en fastfood worden steeds goedkopere producten, die ook nog eens worden gestimuleerd door een miljoeneninvestering aan reclame.
Hierdoor wordt het moeilijk om een mooie gevulde donut of een rode vruchtenyoghurt te weerstaan. Ze zijn goedkoop en aantrekkelijk en worden door steeds meer mensen geconsumeerd.
Vermijd sterk bewerkte voedingsmiddelen of zoetigheden die te veel suiker bevatten, maar oma's taart eten in het weekend is niet verboden. Het geheim is een evenwichtig en natuurlijk dieet!
Foto: Polox Hernandez / Unsplash